Etyka Słowa

Filip Brokos - Kuba Wojewódzki w reklamach

Kuba Wojewódzki, właściwie Jakub Władysław Wojewódzki, urodził się w 1963 roku w Koszalinie. Jest polskim celebrytą, dziennikarzem muzycznym, telewizyjnym, radiowym i prasowym. Dodatkowo określa się go mianem publicysty i felietonisty. Jak donosi wybrana strona internetowa, jest również perkusistą[1]. Jednak nie będą nas interesować umiejętności muzyczne Wojewódzkiego. Choć Wikipedia nie jest zbyt wiarygodnym źródłem informacji, w tej kwestii akurat nie możemy czuć się oszukani. Nic i nikt nie poddaje w wątpliwość tezy, iż Jakub (czy też Kuba) Wojewódzki jest dziennikarzem. Pracuje zarówno w komercyjnej stacji telewizyjnej TVN, jak i w tygodniku Polityka – o tym nie kłamała nawet Wikipedia. Inne strony internetowe, a także media, również podają ten fakt do publicznej wiadomości:

Dziennikarz podkreśla, że z matką łączy go wyjątkowa więź. To ona kupiła mu wymarzoną perkusję.”[2]

„Kuba Wojewódzki na łamach "Polityki" ocenił Margaret. Dziennikarz w kilku słowach podsumował jej ostatnią płytę (…).”[3]

„Do każdego odcinka dziennikarz zaprasza nietuzinkowe osobowości – ludzi z pierwszych i ostatnich stron gazet.”[4]

Dzięki powyższym cytatom wydaje się, że kwestia zawodu Pana Wojewódzkiego została już wyjaśniona. W tym miejscu chciałbym zatem skupić swoją uwagę na innym fakcie dotyczącym życia polskiego dziennikarza:

Firma Colian rozpoczęła kampanię reklamową wspierającą oranżadę Hellena pod hasłem „Cudze chwalicie, swego nie znacie!”. Bohaterem spotów jest dziennikarz TVN Kuba Wojewódzki. Za realizację działań odpowiadają agencje Brandman, Universal McCann, Studio filmowe M5 oraz Agencja Kolterman Media Communications.[5]

Jak wiadomo, Kuba Wojewódzki jest także twarzą jednej z największych polskich sieci telefonii komórkowych – Play, gdzie reklamuje usługi telekomunikacyjne tuż obok skoczków narciarskich, rajdowców i piosenkarzy. Jak czytamy na stronie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich:

Dziennikarzowi nie wolno zajmować się akwizycją oraz brać udział w reklamie i public relations – wyjątkiem mogą być jedynie akcje społeczne i charytatywne; materiały redakcyjne muszą być czytelnie oddzielone od materiałów reklamowych i promocyjnych. (…) Wysoce naganna jest kryptoreklama i zatajanie informacji dla własnych korzyści. [6]

oraz Biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji:

Dziennikarzowi nie wolno zajmować się akwizycją reklam ani występować w programach reklamowych. Niedopuszczalne jest czerpanie korzyści z kryptoreklamy lub zatajania informacji czy opinii. [7]

Występowanie czy udział Pana Wojewódzkiego w poniższych reklamach jest zatem zachowaniem nieetycznym, biorąc pod uwagę wykonywany zawód. Tymczasem wystarczy spojrzeć na wybrane reklamy z udziałem dziennikarza:

reklamy oranżady Hellena, np.

https://www.youtube.com/watch?v=tV0aUjRLoac [dostęp: 23 V 2016]

https://www.youtube.com/watch?v=bHNpie9pJMM [dostęp: 23 V 2016]

https://www.youtube.com/watch?v=F_TIZCWayaw [dostęp: 23 V 2016]

reklamy sieci telefonii komórkowej Play, np.

https://www.youtube.com/watch?v=vlw1lCfIl5k [dostęp: 23 V 2016]

https://www.youtube.com/watch?v=TPazPxS1KZw [dostęp: 23 V 2016]

https://www.youtube.com/watch?v=IB0vIqziVng [dostęp: 23 v 2016]

Kiedy przyjrzymy się dodatkowo definicji reklamy, określonej także przez KRRiT, brak chyba jakiejkolwiek wątpliwości, że dziennikarz radiowy i telewizyjny oraz publicysta i felietonista – Kuba Wojewódzki w sposób jawny dopuszcza się łamania podstawowych zasad obejmujących członków społeczności dziennikarskiej:

Reklama to samodzielny przekaz zawierający w szczególności informację lub wypowiedź, zwłaszcza odpłatny lub za wynagrodzeniem w innej formie, towarzyszący czyjejkolwiek działalności, mający na celu zwiększenie zbytu produktów, inną formę korzystania z nich lub osiągnięcie innego efektu, które są pożądane przez reklamodawcę. [8]

Moim zdaniem wszystkie powyższe informacje przemawiają na niekorzyść dziennikarza, który wykorzystując swoją popularność, jaką zdobył m.in. dzięki uprawianemu zawodowi, otrzymuje korzyści majątkowe, promując swoim wizerunkiem i charakterem działania ujęte przez KRRiT jako działalność reklamowa. Sytuacja jest na tyle absurdalna, że działania Wojewódzkiego trwają od przynajmniej kilku lat, a on sam nigdy nie poniósł z tego tytułu żadnej odpowiedzialności. Nadal wykonuje zawód dziennikarza i z powodzeniem wciąż wykorzystuje swój (jakże drogi) wizerunek na rynku reklamowym.

 

 

[1] Strona o Kubie Wojewódzkim na portalu Wikipedia.pl: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kuba_Wojew%C3%B3dzki [dostęp: 23 V 2016]

[2] Portal Styl.pl: http://www.styl.pl/raporty/raport-show/ludzie/news-kuba-wojewodzki-zaczynal-na-budowie,nId,1010870 [dostęp: 23 V 2016]

[3] Internetowy portal muzyczny Onet Muzyka: http://muzyka.onet.pl/pop/kuba-wojewodzki-ocenia-margaret-wpadka-dziennikarza-muzycznego-flesz-muzyczny/j4vbep [dostęp: 23 V 2016]

[4] Portal telewizji TVN Player.pl: http://player.pl/programy-online/kuba-wojewodzki-odcinki,455/odcinek-193,robert-lewandowski-i-paulina-krupinska,S00E193,17918.html [dostęp: 23 V 2016]

[5] Strona internetowa Wirtualnemedia.pl: http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/cudze-chwalicie-swego-nie-znacie-kuba-wojewodzki-reklamuje-oranzade-hellena-wideo# [dostęp: 23 V 2016]

[6] SDP: http://sdp.pl/s/kodeks-etyki-dziennikarskiej-sdp [dostęp: 23 V 2016]

[7] KRRiT: http://www.krrit.gov.pl/Data/Files/_public/pliki/publikacje/analiza2006_07.pdf [dostęp: 23 V 2016]

[8] Tamże.